OPEC Là Gì? Tìm Hiểu Về Tác Động Và Vai Trò Của Tổ Chức OPEC Là Gì?
- Hub Trader
- Nov 27, 2023
- 6 min read
OPEC được biết đến là tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ lớn nhất thế giới và nắm giữ vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh sản lượng dầu mỏ toàn cầu. Vậy cụ thể OPEC là gì? Cùng tìm hiểu cụ thể hơn về OPEC qua bài viết dưới đây nhé!
1. Tổ chức OPEC là gì? OPEC+ là gì?
OPEC - Organization Of Petroleum Exporting Countries, là tổ chức các nước xuất khẩu dầu lớn nhất thế giới. Thành lập từ năm 1960, tổ chức liên chính phủ OPEC hiện tại bao gồm 13 thành viên quốc gia.
Tổ chức OPEC hoạt động với mục đích chính là Thống nhất các chính sách dầu mỏ của thành viên; Giải quyết các vấn đề về việc điều phối; Cân bằng sản lượng xuất khẩu và sản xuất dầu mỏ. Qua đó, tổ chức các nước dầu mỏ thế giới OPEC có thể đảm bảo sự ổn định của giá dầu mỏ toàn cầu.
OPEC + là gì? - Xuyên suốt nhiều năm hoạt động, có không ít lần tổ chức OPEC hợp tác với các quốc gia không phải thành viên. Các quốc gia từng hợp tác này được gọi là OPEC+. Trong đó có Nga, Mexico và Kazakhstan, đều là các quốc gia sở hữu trữ lượng dầu mỏ lớn. Điều này có thể giúp điều chỉnh lại các mức sản lượng, cân bằng lại giá dầu toàn cầu.
2. Quá trình hình thành khối OPEC
Năm 1960: OPEC thành lập với 5 quốc gia chủ chốt là Iran, Irac, Venezuela tại Baghdad thuộc Irac, Ả rập và Kuwait. Tuy nhiên phải đến năm 1962, tổ chức OPEC mới chính thức được công nhận hoạt động bởi Liên hợp quốc.
Từ năm 1960 -1975: OPEC đã thực hiện việc mở rộng quy mô và chính thức thêm vào 6 thành viên mới là Libya, các tiểu vương quốc Ả Rập thống nhất, Algerie, Indonesia, Qatar và Nigeria.
Năm 1993: Ecuador là quốc gia đầu tiên chính thức rút lui khỏi tổ chức các nước dầu mỏ OPEC vì không chi trả được 2 triệu USD phí thành viên và cũng không có nhu cầu sản xuất dầu nhiều hơn mức cho phép. Tuy nhiên, tháng 10/2007, quốc gia này đã chính thức quay trở lại với OPEC.
Năm 1995: Đây cũng là một năm quan trọng đối với OPEC, khi Gabon đã dừng việc trở thành thành viên của OPEC.
Năm 2007: OPEC chính thức đón chào thêm thành viên mới là Angola. Bên cạnh đó, Nauy và Nga cũng được mời tham dự hội nghị của OPEC với tư cách là 2 giám sát viên.
Cuối năm 2008: Indonesia quyết định hướng đi mới là trở thành quốc gia nhập khẩu dầu nên đã rời khỏi OPEC vì không hoàn thành được chỉ tiêu sản xuất.
Năm 2022: Tổ chức OPEC hiện đang hoạt động với 13 thành viên đều là các quốc gia nằm tại khu vực Nam Mỹ, Trung Đông, Bắc Phi và Tây Phi.
3. Các nước xuất khẩu dầu mỏ OPEC gồm những nước nào?
Tính đến năm 2022, OPEC đã chính thức hoạt động ổn định với 13 quốc gia thành viên: Algérie, Libya, Nigeria, Angola, Iran, Iraq, Kuwait, Cata, Ả rập, Các Tiểu vương quốc Ả rập Thống nhất, Venezuela, Ecuador, Gabon.
Tổng khối lượng dầu mỏ dự trữ của các quốc gia này đã chiếm đến hơn 60% tổng sản lượng dầu mỏ toàn cầu. Hơn thế, theo những báo cáo mới nhất, hơn 80% sản lượng dầu mỏ xuất khẩu trên toàn cầu hiện đang có nguồn gốc từ tổ chức này.
Châu Phi: Algérie, Libya, Nigeria, Angola.
Trung Đông: Iran, Iraq, Kuwait, Cata, Ả rập, Các Tiểu vương quốc Ả rập Thống nhất và Gabon.
Nam Mỹ: Venezuela, Ecuador.
Cựu thành viên: Indonesia (Tham gia từ tháng 12 năm 1962). Đây là thành viên đầu tiên đến từ Đông Nam Á. Tuy nhiên, cho đến năm 2008 Indonesia đã rút khỏi Tổ chức do không còn hoạt động với định hướng của các quốc gia xuất khẩu dầu.
Các quốc gia đã từng được tổ chức OPEC mở lời mời tham gia là Canada, Bolivia, Syria, Sudan và Nga. Trong đó, Nga được coi là quốc gia tiềm năng nhất mà tổ chức từng mở lời sau khi cùng hợp tác qua các chiến dịch OPEC+. Tuy nhiên, Nga vẫn chưa đưa ra bất kỳ dấu hiệu cụ thể nào về kế hoạch tham gia tổ chức các nước xuất khẩu dầu thế giới.
4. Vai trò của tổ chức OPEC
Thống nhất chính sách dầu mỏ của các quốc gia thành viên để đảm bảo lợi ích cho mọi nước thành viên.
Liên lạc và kết hợp làm việc song song với các tổ chức khai thác dầu mỏ khác để đảm bảo các hoạt động khai quật dầu mỏ diễn ra ổn định, hạn chế tình trạng khai thác quá độ.
Điều chỉnh và bảo vệ giá dầu thế giới, xử lý các tác nhân ảnh hưởng và hạn chế những các tác động tiêu cực lên giá dầu.
Nắm bắt, duy trì và cố định cơ cấu để tạo nên sự ổn định của giá dầu.
Chịu trách nhiệm định giá và xây dựng hạn ngạch sản xuất để điều chỉnh sản lượng dầu mỏ thế giới.
Ví dụ: Khi OPEC cắt giảm sản lượng dầu sản xuất, giá dầu mỏ trên thị trường sẽ được thúc đẩy tăng trưởng và tương tự ngược lại. Hành động này có thể ảnh hưởng trực tiếp đến nền kinh tế của toàn cầu và các nước có liên quan. Tuy nhiên, nó là điều cần thiết để tái định hình và giữ sự ổn định cho dầu mỏ.
5. Tầm ảnh hưởng của OPEC đến giá dầu mỏ
Trên thực tế, OPEC hiện đang nắm giữ hơn 1 phần 3 nguồn cung dầu mỏ toàn cầu. Trong những thống kế gần nhất của OPEC, tổng số lượng thùng dầu mà các quốc gia thành viên của tổ chức đang sản xuất hiện có thể lên đến 32 triệu thùng / ngày (40% sản lượng dầu toàn cầu).
Giá dầu mỏ toàn cầu sẽ thường chịu tác động lớn từ OPEC thông qua 3 yếu tố chính sau:
Nguồn cung: Trong lịch sử kinh tế thế giới, có không ít lần tổ chức OPEC tận dụng quyền lực của mình để thúc đẩy hoặc gây khó khăn cho các hoạt động xuất khẩu, từ đó điều chỉnh giá dầu, kể cả khi thị trường suy thoái.
Nhu cầu: Nhu cầu sử dụng các loại năng lượng khác như điện, hạt nhân hay tự nhiên cũng đều có khả năng làm thay đổi giá dầu. Về cơ bản dầu mỏ vẫn luôn mang tính ổn định nhất vì dầu hiện vẫn đang là nguồn nhiên liệu độc quyền không thể thay thế và được ví như nguồn nguyên liệu giúp vận hành thế giới.
Suy đoán về giá: Thị trường tương lai, đặc biệt là đối với những suy nghĩ và dự đoán giá, có thể gây ra những tác động khá lớn tới giá dầu hiện tại. Do đó, OPEC hoạt động với mục đích chính là bảo vệ sự phát triển và tăng trưởng ổn định của giá dầu trước ảnh hưởng tiêu cực của những suy đoán này.
6. Công cụ điều chỉnh sản lượng dầu của OPEC là gì?
Công cụ chính được OPEC sử dụng để điều chỉnh sản lượng dầu chính là hạn ngạch sản xuất. Cứ mỗi 2 năm, OPEC sẽ tổ chức cuộc họp giữa các thành viên nhằm điều chỉnh và thiết lập lại các chính sách hoạt động mới, dự báo về khả năng cung và cầu dầu mỏ trên thị trường,... và đương nhiên là cài đặt các hạn ngạch sản xuất mới.
Các hạn ngạch sản xuất này thường được cài đặt với những chính sách riêng trên từng quốc giá. Điều này không phải lúc nào cũng có lợi với các nước thành viên nhỏ. Tuy nhiên, nhìn chung các quy định không nhất quán này chính là phương án tối ưu nhất để OPEC ổn định giá dầu và đảm bảo sự phát triển lâu dài.
Chẳng hạn, với các thành viên có sản lượng lớn như Ả Rập Xê Út, OPEC thường đưa ra các yêu cầu cụ thể về việc cắt giảm sản lượng của họ để bù đắp cho các cho việc sản xuất quá hạn ngạch của các thành viên khác. Điều này sẽ giúp bảo vệ giá dầu cũng như tránh sự sụt giảm do các thành viên thiếu cam kết trong việc tuân thủ hệ thống hạn ngạch.
Trên đây là toàn bộ những thông tin cơ bản nhất để giúp bạn đọc hiểu thêm về tổ chức và vai trò của tổ chức OPEC. Được biết đến là một tổ chức nắm giữ nhiều quyền lực nhất toàn cầu, mọi hoạt động của OPEC đều có thể làm thay đổi cả nền kinh tế của thế giới. Nếu có bất kỳ câu hỏi gì thêm, đừng quên để lại chúng ở phía dưới để cùng tiếp tục bàn luận nhé!
Comments